وضعیت آب و هوا

پرندگانی که به هنگام پرواز می‌خوابند محققان را شگفت‌زده کردند. آن‌ها برای اولین بار پرندگانی را مشاهده کردند که در هنگام پرواز برای مدتی به خواب می‌روند. دانشمندان تاکنون درباره وجود چنین عملکردی تردید داشتند، اما شواهد جدید فرضیه‌های آنان را اثبات کرد. یافته‌های جدید نشان می‌‌دهد روش چرت زدن پرندگان در حال پرواز بسیار عجیب‌تر از آن چیزی است که محققان تاکنون تصور می‌کردند.

بر اساس یافته‌های جدید می‌توان درباره پروازهای طولانی مدتی که روزها و هفته‌ها به طول می‌کشد و پرندگان بدون فرود آمدن به پرواز خود ادامه می‌دهند، توضیحاتی ارائه داد. تا پیش از این محققان دقیقا نمی‌دانستند که در طول مسیر پروازی پرندگان بیدار می‌مانند و یا اینکه یک نیمکره مغز آنان استراحت می‌کند، هر چند  این پدیده‌ به هنگام استراحت اردک‌ها روی زمین مشاهده شده بود. محققان با اندازه‌گیری فعالیت مغز مرغابی‌های دریایی- این پرندگان دریایی هفته‌ها برای پیدا کردن ماهی بر فراز اقیانوس‌ها پرواز می‌کنند- دریافتند که این پرندگان به هنگام پرواز می‌توانند یک نیمکره از مغز خود را غیر فعال کنند. اما در عین شگفتی مشاهده کردند که این پرندگان می‌توانند دو نیم‌کره مغز خود را نیز به حالت استراحت درآورند و به پرواز ادامه دهند.

برای انجام این آزمایش، گروهی از محققان موسسه پرنده‌شناسی Max Planck در آلمان از دستگاه کوچکی برای اندازه‌گیری امواج مغزی پرندگان و بررسی عملکرد آن استفاده کردند. محققان این دستگاه را که ضبط‌کننده اطلاعات پرواز نامیده‌ می‌شود و قادر به تشخیص  امواج آهسته خواب و مرحله حرکت سریع چشم درخواب (REM) می‌باشد، به ۱۵ مرغابی ماده بزرگسال متصل کردند و عملکرد مغز مرغابی‌ها را در طول ۱۰ روز و پیمودن مسیر پروازی بیش از ۳۰۰۰ کیلومتر و در حالیکه یک دستگاه GPS مکان و ارتفاع مرغابی‌ها را اندازه‌گیری می‌کرد، مورد بررسی قرار دادند. بعد از فرود پرندگان برای استراحت، محققان اطلاعات پروازی را جمع‌آوری و به بررسی آن‌ها پرداختند. نتایج نشان داد در طول روز پرندگان فعالانه برای شکار ماهی پرواز می‌کردند، اما با غروب آفتاب در حالیکه به پرواز خود ادامه می‌دادند به مدت چندین دقیقه چرت می‌زدند و امواج مغزی آنان آرام می‌شد.

در بیشتر موارد یک نیمکره از مغز مرغابی‌ها به حال استراحت وارد می‌شد. علاوه بر اردک‌ها، دلفین‌ها نیز به هنگام شنا کردن، یک نیم‌کره مغز خود را به حال استراحت در می‌آورند. مغز انسان‌ها نیز به هنگام خوابیدن در یک مکان جدید چنین عملکردی دارد. به هنگام بررسی اطلاعات پروازی محققان دریافتند هنگامی که مرغابی‌ها در هوا می‌چرخند و به سمت بالا پرواز می‌کنند، تنها نیم‌کره‌ای که به چشم آنان متصل است و مسئولیت بررسی مسیر پروازی را بر عهده دارد، فعال است و پرنده در حالی‌که چرت می‌زند در هوا اوج می‌گیرد. سرپرست تیم تحقیق دراین‌باره می‌گوید: شاید مرغابی‌ها برای جلوگیری از برخورد با مرغابیان دیگر، یک چشم خود را باز نگه می‌دارند، همانگونه که اردک‌ها برای تشخیص شکارچیان به هنگام خواب این کار را انجام می‌دهند.

اطلاعات پروازی نشان داد در بعضی موارد، در حال پرواز هر دو نیم‌کره مغز مرغابی‌ها به حالت امواج آرام خواب وارد می‌شدند و این یعنی پرندگان هنگامی که کاملا خواب هستند، کنترل آیرودینامیکی خود را همچنان حفظ می‌کنند. در موارد اندکی نیز مشاهده شد، در این حالت، پرندگان وارد موقعیت REM حرکت سریع چشم در خواب می‌شود (در این مرحله از خواب تمامی ماهیچه‌ها در حالت استراحت قرار می‌گیرد) و عجیب اینجاست که پرندگان در این حالت نیز به پرواز خود ادامه می‌دهند. هرچند این مرحله در مرغابیان تنها چند ثانیه طول کشید و تنها استراحت ماهیچه‌ای قابل توجه به ماهیچه سر آن‌ها اختصاص داشت. در حالت REM حتی پرندگان می‌توانند روی یک پا نیز بایستند. نتایج این تحقیقات نشان داد مرغابی‌ها به هنگام پرواز کمتر از یک ساعت (حدود ۴۲ دقیقه) در روز  می‌خوابند و این میزان ۱۰ درصد کمتر از میزان خواب آن‌ها در روی زمین است. علت کاهش میزان خواب این پرندگان هنوز مشخص نیست و تحقیقات دانشمندان در این زمینه همچنان ادامه دارد.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: